KUMAC. Poemat chłopski o roku 1794, rzecz o Wojciechu Bartoszu Głowackim autorstwa Wojciecha Skuzy to kolejny reprint wydany przez Muzeum Niepodległości w serii PRZYPOMNIENIA.
„Wojciech Skuza (…) zaliczany jest przez historyków literatury do grupy lewicowych poetów międzywojennych. Urodzony w chłopskiej rodzinie (…), był kronikarzem polskiej biedy protestującym przeciw nierównościom społecznym Polski porozbiorowej” (ze wstępu Tadeusza Skoczka).
Prezentowana publikacja o bohaterze spod Racławic – Wojciechu Bartosu z Rzędowic jest oparta na wydaniu Domu Ludowego „Wisła” w Krakowie z 1933 roku. Warto podkreślić, że została ona wówczas opatrzona ideologicznym wstępem Leona Kruczkowskiego, będącym świadectwem poglądów środowiska, w jakim kształtowała się świadomość literacka Wojciecha Skuzy, dziś budzącym sprzeciw i niechęć.
Oryginalne wydanie zostało odkryte w zbiorach Mariana Sołobodowskiego, znanego kolekcjonera, podczas jednej z wystaw w Galerii Brama Bielańska Cytadeli Warszawskiej.
Reprint ukazuje się przy okazji ogólnopolskiej konferencji naukowej „Racławickie zwycięstwo”, zorganizowanej przez Muzeum Niepodległości dokładnie w rocznicę tej bitwy – 4 kwietnia 2024. Spotkanie to jest częścią projektu przygotowanego wspólnie z Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego pn. „Tadeusz Kościuszko w panoramie dziejów. 230. rocznica Insurekcji Kościuszkowskiej”.