WYSTAWA MULTIMEDIALNA "ALEJA SZUCHA - ARESZT ŚLEDCZY GESTAPO"
17 II 2008 udostępniono nową ekspozycję, według scenariusza Magdaleny Wolanowskiej, Joanny Gierczyńskiej i Witolda Żarnowskiego w oprawie graficznej projektu Żanety Govenlock i Violetty Damięckiej. Wizualizację i udźwiękowienie etiudy wprowadzającej Twarze zamęczonych w westybulu, według koncepcji autorów scenariusza, i pozostałych etiud filmowych, według koncepcji Żanety Govenlock, zrealizował zespół: R. Kowalski, J. Chojecki, R. Sajewicz. Projekt graficzny i wizualizację stanowisk multimedialnych wykonał Jan Rusiński.
Zwiedzającym towarzyszy 5 etiud filmowych podkreślających grozę tego miejsca, obejrzeć też można multimedialny przekaz, składający się z czterech stanowisk prezentacji historycznej. Odwiedzający Mauzoleum rozpoczynają zwiedzanie od obejrzenia etiudy filmowej Twarze zamęczonych, w której przewijają się nazwiska i twarze przesłuchiwanych na Szucha, zmarłych w wyniku tortur, a jednocześnie słuchają narracji o historii tego miejsca. Następnie przechodzą do korytarza równoległego do korytarza z celami izolacyjnymi, gdzie umieszczono cztery stanowiska multimedialne. Wojna obronna i okupacja, stanowisko to ukazuje niemieckie aneksje przed wybuchem II wojny światowej, wojnę obronną we wrześniu 1939 roku i podział Polski pomiędzy III Rzeszę i ZSRR, politykę hitlerowską na okupowanych terenach polskich, akcję likwidacji elit, eksterminację ludności żydowskiej i masowe wysiedlenia Polaków. Droga z Pawiaka na Szucha, to stanowisko przedstawiające drogę na przesłuchanie na Szucha, którą przebywał, nieraz wielokrotnie, prawie każdy więzień Pawiaka. Jest to jednocześnie okazja do pokazania getta i najważniejszych punktów okupacyjnej Warszawy, gmachu na Szucha 25, w którym urzędowało gestapo, aresztu domowego na Szucha. Przedstawiono tu też materiały poświęcone transportom z Warszawy do niemieckich obozów koncentracyjnych. W następnym stanowisku multimedialnym Terror i opór, pokazano martyrologię mieszkańców stolicy (szczegółowa mapa miejsc straceń w tzw. warszawskim pierścieniu śmierci), polskie akcje sabotażowe (także akcje tzw. małego sabotażu), zamachy polskiego podziemia na niemieckich zbrodniarzy w Warszawie, zbrodnie niemieckie w dzielnicy policyjnej na Szucha, dokonane w okresie powstania warszawskiego oraz procesy zbrodniarzy hitlerowskich, ze szczególnym uwzględnieniem kierowników niemieckich władz okupacyjnych w Warszawie. Czwarte stanowisko Pamięć to biografie i fotografie więźniów zmarłych w czasie przesłuchań lub w wyniku doznanych na Szucha obrażeń.
Najcenniejszą częścią ekspozycji są pomieszczenia aresztu gestapo, zachowane w prawie nienaruszonym stanie korytarze, cele zbiorowe, izolatki i pokój dyżurnego gestapowca, w którym odbywały się przesłuchania. Zwiedzającym towarzyszą tutaj 4 etiudy filmowe: Znaki osaczenia (kroki gestapowców za oknami), Wola przetrwania (upadający i podnoszący się człowiek), Ślady męki (projekcja kilkudziesięciu spośród ponad tysiąca napisów na ścianach cel) i Obrazy przesłuchań (rysunki Stanisława Tomaszewskiego-Miedzy przedstawiające przesłuchania na Szucha), a także narracja Świadectwa prawdy (grypsy osadzonych na Szucha).
POMIESZCZENIE DAWNEGO TZW. ARESZTU DOMOWEGO (HAUSGEFANGNIS)
Krata oddzielająca areszt od reszty gmachu (obecnie przejście zagrodzone ścianą). Tędy prowadzano więźniów na przesłuchania. 2. Cele zbiorowe, tzw. tramwaje, w których więźniowie oczekiwali na przesłuchanie. 3. Pokój strażników niemieckich, tzw. wachmajstrów. Ekspozycja zachowanych narzędzi tortur. 4. Korytarz z celami izolacyjnymi. 5. Cela izolacyjna nr 6: napis ołówkiem na ścianie: Łatwo jest mówić o Polsce Trudniej dla niej pracować Jeszcze trudniej umrzeć A najtrudniej cierpieć. 6. Cela izolacyjna nr 7: wnęka okienna w z zachowanym napisem wykonanym ołówkiem pozostawionym przez nieznanego więźnia: Gdy minie wstrząs przerażenia Po aresztowaniu i pierwszym badaniu I gdy na trzeźwo można zważyć swą sytuację Wówczas zaczyna się myśleć o śmierci Jak o czymś nieuchronnym i niezbędnym Po wyjściu z obecnej sytuacji Najpierw myśl ta przeraża i nie można Się z nią pogodzić. Potem przychodzi Zobojętnienie. Zaczyna sic analizować Istotę śmierci i dochodzi się do wniosku Że nie jest ona wcale straszna Pozostaje teraz głęboki żal po tem Co się zostawia. Przychodzi troska O tych najbliższych, najukochańszych Lecz znów się na trzeźwo dochodzi Do wniosku, że pomóc im już w niczem Nie można. Zaczyna się pogrążanie W apatii, która zwolna przekształca Się w abnegację. Myśli się o śmierci Coraz życzliwiej, jak o czemś co Zakończy cierpienia. Zaczyna Się bratanie ze śmiercią i przeży- wanie jej w fantazji Jest się przygotowanym psychicz- nie. W człowieku broni się jeszcze Zwierzę. Boi sic ono nie tyle śmierci Jako niebytu, ile cierpienia konania Boi się prowadzenia na miejsce egzekucji Marzy o celnym strzale, by skon był natych- miastowy. I tu musi być ostatni, lecz olbrzymi wysiłek Woli człowieka, by to zwierzę do końca Utrzymać na wodzy i nie skompromitować się a ginąć z godnością. Orlik 10.VI.44 8. Cela izolacyjna nr 10: urny z ziemią obozów koncentracyjnych, do których wywożono więźniów Szucha i Pawiaka. 9. Wejście do Mauzoleum Walki i Męczeństwa 10. Westybul z multimedialnym przekazem wprowadzającym. 11. Cztery stanowiska multimedialnej prezentacji historycznej: Wojna obronna i okupacja; Droga z Pawiaka na Szucha; Terror i opór; Pamięć.
