W dniach od 29 listopada 2024 do 2 marca 2025 roku w Pałacu na Wyspie w Łazienkach Królewskich w Warszawie będzie czynna wystawa “Ikonosfera Wyspiańskiego. Noc listopadowa w Łazienkach Królewskich”.

Wystawa powstała z okazji 120. rocznicy wydania sztuki “Noc listopadowa” Stanisława Wyspiańskiego. Ekspozycja przybliża inspiracje estetyczne i literackie pisarza oraz dzieje sceniczne słynnego dramatu. Zaprezentowane zostaną m.in. fotografie, plakaty i afisze teatralne, a także kostiumy, rekwizyty i fragmenty dekoracji.

Stanisław Wyspiański napisał “Noc listopadową” po wizycie w Łazienkach Królewskich, do której doszło podczas jego jedynego pobytu w Warszawie na przełomie stycznia i lutego 1898 r. To właśnie wyjątkowa topografia królewskiej rezydencji (zabytkowe ogrody, klasycystyczna architektura) oraz jej historia wpłynęły na kształt słynnego dzieła. Pisarz podjął w nim temat antyrosyjskiego powstania, które wybuchło w nocy z 29 na 30 listopada 1830 r. w Szkole Podchorążych w Łazienkach Królewskich. Stąd też akcja dramatu w przeważającej części rozgrywa się na terenie królewskiej rezydencji: w Szkole Podchorążych (dzisiejsza Podchorążówka), Pałacu na Wyspie, Teatrze na Wyspie (Amfiteatr) oraz pod Pomnikiem Jana III Sobieskiego. Wydarzenia historyczne przeplatają się z mitologią grecko-rzymską, a bohaterami są zarówno postaci z kart historii, jak i ożywające z łazienkowskich posągów bóstwa olimpijskie oraz istoty z ich otoczenia, np. satyry czy Eumenidy.