Szanowni Państwo, informujemy, że dwa bardzo cenne eksponaty Muzeum Więzienia Pawiak zostały udostępnione na wystawę czasową do Muzeum X Pawilonu Cytadeli. Są to szachy wykonane z chleba pawiackiego przez więźniów Pawiaka oraz pionki szachowe i kostki do gry z czasu II wojny światowej. W rzeczywistości pełnej ludzkiego cierpienia i brutalności niemieckich strażników, aby zapomnieć o zbliżających się przesłuchaniach i uciec od myśli o swoim tragicznym położeniu, więźniowie sięgali po różnego rodzaju zajęcia. Jednym z nich była gra w szachy i kości, wbrew zakazowi władz więziennych.
W Galerii Malarstwa Historycznego Muzeum X Pawilonu Cytadeli Warszawskiej od 18 maja 2024 r. będzie prezentowana wystawa pt. Szach i mat. Autorka ekspozycji Małgorzata Karolina Piekarska, kierownik Działu Zbiorów Muzeum Niepodległości, tak opisuje prezentowaną wystawę: „…pokazuje zarówno szachy jako przedmioty użytkowe, różne sytuacje szachowe przedstawione w sztuce czy na fotografiach oraz tych, dla których szachy były ważne w życiu. Podzielona została na dwie części, z których pierwsza nosi tytuł: GRA, a druga GRACZE, ale obie części uzupełniają się wzajemnie.
Część GRA stanowią przede wszystkim szachy pochodzącą ze zbiorów Muzeum Niepodległości w Warszawie, z których większość została wykonana przez więźniów lub zesłańców. Są to więc obiekty niepowtarzalne, bo stworzone w jednym egzemplarzu”. W części ekspozycji dotyczącej graczy „pokazywane są zarówno różne sytuacje szachowe, jak i portrety postaci, dla których szachy były ważne”. Serdecznie zapraszamy do zwiedzania wystawy.