Dzisiaj – 14 grudnia 2024 roku w naszym Muzeum odbył się niezwykle piękny koncert “Psalm Polski” w wykonaniu zespołu muzyków kierowanych przez Justynę Rekść-Raubo oraz grupy śpiewaków “Jerycho” i jego kierownika artystycznego Bartosza Izbickiego.

Zebranych gości w imieniu Dyrekcji Muzeum Niepodległości powitał dr Jacek Konik, Kierownik Działu Historii i Badań Naukowych.

Następnie głos zabrał Waldemar Rataj, Dyrektor Muzeum Polaków Ratujących Żydów imienia Rodziny Ulmów w Markowej, który podsumował wspólne działania Akademii Sprawiedliwych oraz naszego Muzeum.

Koncert był związany z poszukiwaniami źródeł muzycznych i literackich psalmu polskiego, prowadzonymi pod auspicjami Muzeum Ulmów – w ramach działalności Akademii Sprawiedliwych. Kolejne ustalenia badawcze i spotkania artystyczne pozwoliły zaprezentować twórczość Cypriana Bazylika (1535-1591) polskiego kompozytora, poety i tłumacza epoki renesansu. Zwano go także Cyprianem z Sieradza. Związany był z dworem Mikołaja Radziwiłła Czarnego, gdzie wraz z Wacławem z Szamotuł, pełnił funkcję nadwornego muzyka i rymotwórcy. Nie komponował przez całe swoje życie. Zachowane utwory pochodzą jedynie z młodzieńczych lat. Są to przede wszystkim pieśni i hymny czterogłosowe oraz cztery pieśni jednogłosowe.

W programie dzisiejszego koncertu znalazły się przede wszystkim utwory Cypriana Bazylika oraz jemu współczesnych (m.in. psalm 128 „Wszytcy są błogosławieni”, „W Tobie Panie nadzieja”, „Pieśń o niebezpieczeństwie żywota człowieczego”).

Jest to bezcenne świadectwo kultury muzycznej tego okresu. Opracowania Bazylika pokazują całe spektrum możliwości kompozytorskich – od prostych opracowań nota contra notam (Psalmy 127, 70), poprzez utwory, w których stosuje bardziej kunsztowne środki wyrazu (Psalmy 36, 79), aż po wyrafinowany i jednocześnie przejmujący emocjonalnie kontrapunkt z użyciem “cantus firmus” (Psalm 129).